နေမာ အရဟေတာ

နေမာ အရဟေတာ
ကိေလသာကင္းစင္ ဘုရားရွင္ ၿမဲပင္ ရွိခိုးပါ၏။

ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ေရႊဥမင္ ဆရာေတာ္ၾကီးႏွင့္ မဟာျမိဳင္ဆ၇ာေတာ္ ဦးေဇာတိက

ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ေရႊဥမင္ ဆရာေတာ္ၾကီးႏွင့္ မဟာျမိဳင္ဆ၇ာေတာ္ ဦးေဇာတိက

Tuesday, February 8, 2011

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပါဠိစာေပသမိုင္း

ေအဒီ၁၁ရာစုသည္ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပါဠိစာေပ စတင္ေသာေခတ္အျဖစ္ သမိုင္းသုေတသီမ်ား လက္ခံ အတည္းျပဳ ထားၾကသည္၊ထိုထက္ေစာေသာအေထာက္အထားမ်ားကိုကားမေတြ႕ရေသးေခ် ၊ျမန္မာ တို႕သည္ အိမ္နီးခ်င္ တလိုင္း ေခၚမြန္မ်ားဆီမွပါဠိစာေပႏွင္႕ ဗုဒၶဘာသာကို လက္ခံရရွိခဲသည္ ။ ပါေမကၡပီတာစကီလင္းကမူ ပ်ဴေဒသ သေရေခတၱရာ

ျမိဳ႕ေဟာင္းႏွင္႕ မြန္ေဒသဒြါရာ၀တီ တို႕တြင္ေတြ႕ရွိေသာ ေက်ာက္စာအေထာက္အထားအရ ေအဒီ ၆ရာစု ၇ ရာစု ကတည္းက ျမန္မာျပည္သို႕ ဗုဒၶဘာသာေရာက္ရွိျပီးျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသထူသည္ ထိုေတြ႕ရွိေသာေက်ာက္စာ မ်ားသည္လည္း အိႏၵိယအေရွ႕ပိုင္ ပလ၀ အကၡရာျဖစ္ေသာေၾကာင္းေအဒီငါးေျခာက္ရာစု ဟုသတ္မွတ္ၾကသည္ ၊ ထို႕ အျပင္ပီတာစကီလင္း အဆိုအရ အေရွ႕ေတာင္အာရွသို႕ပထမဆံုးေရာက္ရွိလာေသာဗုဒၶဘာသာမွာ ေထရ၀ါဒသာ ျဖစ္သည္ဟုမွတ္ခ်က္ျပဳသည္ အဘယ္ေၾကာင္းဆိုေသာ

သေရေခတၱရာႏွင္႕ဒြါရာ၀တီေက်ာက္စာတို႕တြင္ေရးထိုးထားေသာစာေပမွာပါဠိအကၡရာျဖစ္ေသာေၾကာင္းတည္း ဒုတိယရာစုႏွစ္တစ္၀က္တြင္ဂုိဏ္းကြဲေလးခုျပန္႕ႏွံလာေၾကာင္း ထိုဂိုဏ္းတို႕တြင္ ၁ ။မူလသာ၀တၳီ၀ါဒ ၂။ သာမိတၱိယဂိုဏ္း ၃။ မဟာသံဃိက ၄။ သတၳ၀ီရ ဂိုဏ္း၊တို႕ျဖစ္သည္ ။ ထို႕ေၾကာင္းပါေမကၡပီတာစကီးလင္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်သည္မွာအထက္ပါဂိုဏ္းတို႕တြင္ ေထရ၀ါဒမွလြဲတစ္ျခားဂုိဏ္းမ်ား ပါဠိဘာသာကိုမသံုး ေၾကာင္း ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ် ထားသည္။ (မွတ္ခ်က္ သတၳ၀ီရ ဂိုဏ္းသည္ယခုေထရ၀ါဒျဖစ္သည္ )သို႕ေသာ္ လည္း Mabel Haynes Bode ၏ the pali literature in Burma စာအုပ္တြင္ ေဖာ္ျပထားပံုမွာ ။
It was certainly no in the upper valley of the Irrawaddy that the Pali Literature of Burma had its origin.
ျမန္မာႏိုင္ငံပါဠိစာေပ၏မူလအရင္အျမစ္သည္ ဧရာ၀တီျမစ္၀န္းအထက္ပိုင္းမဟုတ္သည္မွာေသခ်ာသည္ ။
The tradition that no less than three out of the nine mission sent out by Asoka went to Upper Burma in the third century B.C . Look like a piece of the national pride that is so inventive in these matters, and can only be quoted as an ‘uncorroborated legend.။ အေသာကမင္းေစလႊတ္လိုက္ေသာသာသနာျပဳအဖြဲ႕ကိုးခုအနက္သံုးဖြဲ႕ထက္မနည္း သည္ဘီစီသံုးရာစုတြင္
အထက္ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕သြားခဲ႕သည္ဆိုေသာ အစဥ္အလာအဆိုသည္ ၊အမ်ိဳးသားေရဂုဏ္သိကၡာအတြက္ တီထြင္ထားေသာအစိတ္အပိုင္းျဖစ္ပံုရျပီးမခိုင္လံုေသာ ဒ႑ာရီသမိုင္း အေနျဖင္႕သာ ကိုးကားႏိုင္မည္ျဖစ္သည္ ဟုေဖာ္ျပထားသည္။သို႕ေသာ္ပညာရွင္အမ်ားစုသေဘာေတြ႕သည္မွာေရွ႕ဦးစြာ မြန္ေဒသ သို႕ ဗုဒၶသာသနာ စတင္ေရာက္ရွိလာပံုမွာ ။
သီရိဓမၼာေသာကမင္း၏ ကိုးတိုင္းကိုယ္ဌာနသို႕ ေစလႊတ္ေသာသာသနာျပဳအဖြဲ႕မ်ားထဲမွ အရွင္ေသာဏႏွင္႕ ဥတၱရမေထရ္တို႕သည္သု၀ဏဘူမိေခၚေသာမြန္ေဒသို႕ေရာက္ရွိလာၾကည္၊ထိုမေထရ္မ်ားပထမဆံုး ေဆာင္ရြတ္ေသာဘာသာေရးေဆာင္ရြတ္မႈ႕မွာပရိတ္ေတာ္ျဖင္႕ ဘီးလူးအႏၱရာယ္ ကိုတားျမစ္ျခင္း ပင္ျဖစ္ပါသည္ ။ထိုမေထရ္မ်ားမွဆက္သက္၍ရာမညေဒသတြင္ဗုဒၶဘာသာစတင္လာေၾကာင္းသိရသည္ ။ထိုမွတစ္ဆင္ စာေပမ်ားျဖစ္ထြန္းတိုးတက္လာေၾကာင္းယဥ္ေက်းမႈ႕မ်ားထြန္းကား လာေၾကာင္း သိရသည္။ပုဂံဘုရင္ အေနာ္ရထာသည္ မြန္ေဒသမွေရာက္ရွိလာေသာအရွင္အရဟံကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ ဗုဒၶဘာသာကိုသက္၀င္ယံုၾကည္ေသာဘုရင္တစ္ပါးျဖစ္လာျပီးမိမိႏိုင္ငံေတာ္တြင္လည္း ဗုဒၶ၏တရား
ေတာ္မ်ားကို တစ္ႏိုင္ငံလံုးထိျပန္႕ပြါးေစလိုေသာဆႏၵရွိခဲ႕သည္ထို႕ေၾကာင္းပင္ ၊မြန္ေဒသမွပိဋကတ္ေတာ္မ်ား ကိုပင္႕ေဆာင္ရန္ေတာင္ဆိုေသာအခါ မြန္ဘုရင္မႏုဟာ၏မ ေျခမငံ ဆက္ဆံမႈ႕ေၾကာင္း ႏွစ္ႏိုင္ငံအင္အားသံုးကာ စစ္တိုက္၍ယူခဲ႕ရသည္႕အထိျဖစ္ခဲ႕သည္ ၊ အမွန္အားျဖင္႕ထိုအခ်ိန္တြင္ ပုဂံေဒသ၍မိစၦာအယူ၀ါဒမ်ားလႊမ္းမိုးေနခ်ိန္ျဖစ္ေသာေၾကာင္း မႏုဟာမင္းမွ မိစၦာဒိဠိႏွင္႕ပိဋကတ္ေတာ္တန္သလားဟုေျပာဆိုဆက္ဆံမႈ႕ေၾကာင္း စစ္တိုက္ကာယူရသည္႕အထိျဖစ္ပြါးခဲ႕ ရဟုဆိုသည္သို႕ေသာ္ဤေနရာ၌ဒါက္တာမာဘယ္မွတ္ခ်က္ျပဳထားသည္မွာ အေနာ္ရထာမင္းႏိုင္င႕ေတာ္ တြင္ဗုဒၶဘာသာမစင္ၾကည္ေသးေသာေၾကာင္းစင္ၾကည္ေအာင္လုပ္ရန္လိုေသးေၾကာင္း ေဖာ္ျပျခင္းျဖစ္ဟန္ရွိသည္ဟုဆိုထားသည္၊မည္သို႕ဆိုေစမြန္တို႕သည္လည္း ဗုဒၶဘာသာတမန္ေတာ္ မျဖစ္လိုဘဲျဖစ္ခဲ႕ရသည္ထိုအခ်ိန္မွစ၍မြန္ပညာရွိမ်ားႏွင္႕အဖုိ႕တန္းေသာအရာမ်ား အားလံုး ယဥ္ေက်းမႈ႕အေမြအႏွစ္မ်ား အားလံုး ပုဂံကိုအတင္အက်က္ယူေဆင္ျခင္းခံရေတာသည္။ ထိုမြန္ဆရာမ်ားမွတစ္ဆင္႕ပုဂံ တြင္ဗုဒၶဘာသာစတင္ထြန္းကားလာသည္ယဥ္ေက်းမႈ႕စာေပမ်ား လည္းထြန္းကားလာခဲ႕သည္မည္သို႕ဆိုေစျမန္မာမ်ားအေနျဖင္႕ မြန္တို႕ကိုေက်းဇူးတင္ရမည္မွာေသခ်ာသည္ ။ မိမိတို႕ထက္ေရွ႕က်ေသာ အထူးသျဖင္႕ဗုဒၶဘာသာႏွင္႕ယဥ္ေက်းမႈ႕စာေပမ်ားကိုတစ္ဆင္႕ ရရွိလိုက္ေသာေၾကာင္းမြန္လူမ်ိဳးတို႕သည္ျမန္မာမ်ား၏ေရွ႕ျပဦးေဆာင္ပုဂၢိဳလ္မ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ သင္႕ေပသည္ယေန႕ကမၻာတြင္ပါဌိစာေပႏွင္႕ဗုဒၶဘာသာေၾကာင္း ဂုဏ္ေရာင္းေတာက္ေနေသာ ျမန္မာမ်ားသည္ မြန္တုိ႕၏ေက်းဇူးေၾကာင္းဟုဆိုကမမွားႏိုင္ေခ်။ ဤေနရာအေနာ္ရထာသည္ မိမိရရွိလာေသာပိဋကတ္ေတာ္မ်ားႏွင္႕မေက်နပ္ေသးဘဲ သီဟိုဌ္သို႕ေစလႊတ္ေတာ္မူသည္ သီဟိုဌ္မွရရွိလာေသာပိဋကတ္ေတာ္မ်ားနွင္႕တိုက္ဆိုင္ၾကည္႕သည္ ထို႕သို သထံုးႏွင္႕သီဟိုဠ္ မူတို႕ကိုအေျခခံျခင္းျဖင့္ မၾကာမွီျဖစ္ထြန္းလာမည္႕ပါဠိစာေပပ်ိဳပင္အတြက္အေျခခံကိုျပင္ဆင္ခဲ႕သည္ ၊ သူစိုက္ပ်ိဳးခဲေသာထိုအပင္၏အသီအပြင္႕မ်ားကိုျမင္ေတြ႕သည္ထိအသက္မရွည္ခဲ့ေသာ္လည္း ၊သူ၏သားေတာ္က်န္စစ္သားမင္း၏လက္ထက္ေအဒီ(၁၀၆၄) တြင္ပါဌိကၽြန္းက်င္ေသာ ျမန္မာရဟန္းေတာ္တစ္ပါး ပထမဆံုးက်မ္းစာကိုေရးသားခဲ႕သည္။ ထိုက်မ္း၏အမည္မွာ ကာရိကာအမည္ရွိပါဠိသဒၵါက်မ္းျဖစ္သည္က်မ္းျပဳပုဂၢိဳလ္မွာ က်န္စစ္သားလွဴဒါန္းေသာ ေက်ာင္းတြင္ သီးတင္သံုးေနေသာအရွင္ဓမၼေသနာပတိျဖစ္သည္ ၊ ဤက်မ္းစာငယ္သည္ ရိုးရွင္းျပီးရာစု ႏွစ္ (၈) ခုတိုင္တိုင္ရွည္ၾကာခဲ႕သည္ ။ ဤအရွင္သည္ ဧတိမာသၼိဒီပနီ( ဧတိမာသၼိဒီပိကာ ) ႏွင္႕ မေနာဟရအမည္ရွိအျခားက်မ္းတစ္ေစာင္ကိုပါေရးသားခဲသည္။ အေနာ္ရထာကိုဆက္ခံသူမ်ားလက္ထက္တြင္ပုဂံတြင္ပညာသင္ၾကားျခင္းအခိုင္အမာအျမစ္တြယ္ခဲ႕ျပီးျဖစ္သည္ ၊ေအဒိ (၁၁၅၄) တြင္ ရဟန္းေတာ္အရွင္အဂၢ၀ံသ သည္ တည္ရွိျပီးသဒၵါက်မ္းမ်ားအနက္အရွင္လင္းဆံုးဟု ေဖာ္ျပခံရေသာသဒၵနီတိက်မ္းကိုေရးသားခဲ႕သည္ ။ ဤက်မ္းသည္ျမန္မာရဟန္းေတာ္မ်ား ၏ပါဌိတတ္ကၽြန္းမႈ႕ဂုဏ္ေရာင္းကိုထြန္းေျပာင္းေစခဲ့ျပီး က်မ္းျပဳအရွင္၏အမည္သည္ယေန႕တိုင္ထင္ရွား ဆဲျဖစ္သည္ ။ က်မ္းျပဳအရွင္အဂၢ၀ံသသည္ နရပတိစည္သူမင္း ( ေအဒီ ၁၁၆၇ -၁၂၀ )၏ဆရာလည္းျဖစ္သည္ ဤမင္းလက္ထက္တြင္ပုဂံသည္အခ်မ္းသာဆံုးအၾကြယ္၀ဆံုး ေခတ္လည္းျဖစ္ခဲ့သည္။သဒၵနီတိက်မ္းသည္သီဟိုဠ္သို႕ေပးအပ္ေသာျမန္မာတို႕ပထမဆံုးလက္ေဆာင္လည္းျဖစ္သည္ ဤက်မ္းစာမူပြါးျဖင္ ့မၾကာမီဥတၱရဇီ၀မေထရ္သည္ပင္လယ္ကိုျဖတ္လွ်က္ သီဟိုဠ္ကၽြန္း၏နာမည္ေက်ာ္ မဟာ၀ီဟာေက်ာင္းတိုက္သို႕အလည္အပတ္ေရာက္ရွိသြားခဲ႕သည္ ။
ဆက္လက္ေဖာ္ျပေပးပါမည္ ။.
ဒီမွာ ဒုတိယအပိုဒ္ ဆက္ေရးပါ။

No comments:

Post a Comment

ေညာင္တုန္း-ဆရာေတာ္ဦးေဇာတိက (သာမာန္လိုေဟာေပမဲ့ ဆြဲေဆာင္မႈရွိတဲ့ တရားေဟာနည္းသစ္)

ပဌာန္းအႏွစ္ခ်ဳပ္-၁

တင္ျပျပီးတာေတြ

ဆရာ႔ဂုဏ္အင္ ေန႔စဥ္ပူေဇာ္ ဖူးေျမာ္ပါ၏

ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ ေရႊဥမင္ဆရာေတာ္ၾကီး၏ ပံုရိပ္မ်ား
Share |

မွ်ေ၀လိုပါက

Share |

*ေရေသာက္သံုးသင့္ေသာ အခ်ိန္မ်ား*

1) - နံနက္အိပ္ယာထထခ်င္းတြင္ ေရ ၂ ဖန္ခြက္ေသာက္ပါ။
ကိုယ္အတြင္းရိွ ကလီစာမ်ားအား ႏိုးရာတြင္ အဆင္ေျပပါသည္။
2) - အစာမစားမီ မိနစ္ ၃၀ ခန္႕အလိုတြင္ ေရ တစ္ဖန္ခြက္ေသာက္ပါ။ အစာေၾကလြယ္သည္။
3) - ေရမခ်ိဳးမီ မိနစ္ ၃၀ ခန္႕အလိုတြင္ ေရ တစ္ဖန္ခြက္ ေသာက္ပါ။
ေသြးေပါင္ခ်ိန္က်ေစပါသည္။
4) - မအိပ္မီ ေရ တစ္ဖန္ခြက္ေသာက္ပါ။ ေလျဖတ္ျခင္းႏွင့္ ႏွလံုးေရာဂါေၾကာင့္ ေလျဖတ္ျခင္းတို႕ကို ေလ်ာ့နည္းေစပါသည္။

ဘ၀သမိုင္း

ေစာကားကာပို မနာလိုသည္႔

ကိုယ္႔ကိုမုန္းသူ အျခားလူကို

ရန္မူမည္႔ဟန္ မတံုံ႔ျပန္ႏွင္႔

သူ႔ကံအရိုင္း သူ႔သမိုင္းတည္း၊

မရိုင္းေစရန္ မိမိကံကို

ေ၀ဖန္ဆစ္ပိုင္း ဥာဏ္ျဖင္႔ႏွိဳင္း၍

သမိုင္းေၾကာင္းေကာင္းေအာင္ ေဆာင္ရြက္ပါ၊။

နဲနဲေလး မိတ္ဆက္လိုက္ပါတယ္။

My photo
စာေရးရတာ တီထြင္တာ ၀ါသနာပါတယ္။ စြန္႔စားလိုစိတ္ ခရီးထြက္ျပိးစူးစမ္းလိုစိတ္မွာ ေပ်ာ္ေမြ႕တယ္။ သာေပါင္းညာစား အရြံရွာဆံုးဗ်ာ။ ၆-ႏွစ္သားကတည္းကေလ ေမြးရပ္ေျမကုိစြန္႔၊ ျမိဳ႕ေတာ္မွာ ပညာသင္ဖို႔ ဘၾကီးဘုန္းၾကီးက ေခၚယူခဲ့ပါတယ္။ ပညာသင္တာ သူမ်ားလိမ္တာ မခံရေအာင္၊ ဘယ္သူေတြက လူလိမ္လဲဆိုတာ သိေအာင္၊ စတဲ့ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြနဲ႕ေပါ့။ ဒါေၾကာင့္ ျမင္သမွ်၊ ၾကားသမွ် အရာရာတိုင္းကို ဆရာတင္ပါတယ္။ အားလံုးမွာ အစြမ္းကိုယ္စီ ရွိၾကတဲ့အတြက္ ေကာင္းျမတ္တဲ့အစြမ္းရွိသူ အားလံုးကို ေလးစားပါတယ္။ ဒီေဆာင္ပုဒ္ေတြကို ၾကိဳက္တယ္။ မနာလိုကင္း၊ ၀န္တိုရွင္း၊ လက္ငင္းခ်မ္းသာသည္။ အေနလည္းေကာင္း၊ စိတ္လည္းေကာင္း၍၊ ေကာင္းေကာင္းပညာ၊ တတ္မွသာ၊ ငါဟာ ၾကီးပြားမည္။ အေနမေကာင္း၊ စိတ္မေကာင္း၍၊ ေကာင္းေကာင္းပညာ၊ မတတ္ပါ၊ ငါဟာ ဆုတ္ယုတ္မည္။ ရိုးဂုဏ္ေျဖာင့္ဂုဏ္၊ ယဥ္ေက်းဂုဏ္သည္၊ လူဘံုေလာက၊ ႏွစ္သာရတည္း၊ သူက ျငဴစူ၊ မၾကည္ျဖဴလည္း၊ ခြာယူမရ၊ ကြာမက်။ ေရႊဂုဏ္ေငြဂုဏ္၊ ရာထူးဂုဏ္သည္၊ လူဘံုေလာက၊ အကာ မွ်တည္း၊ သူကျငဴစူ၊ မၾကည္ျဖဴက၊ ခြာယူလိုက၊ ကြာ၍က်။ ကိုယ့္ကုသိုလ္က၊ ကိုယ့္ဘ၀၊ မုခ် ျမွင့္တင္ နိဗၺာန္၀င္။ စသည္ စသည္....................

ဘာေၾကာင့္ ဘေလာ့လုပ္ျဖစ္လဲ

ဗဟုသုတ တိုးပြားေစဖို႔အတြက္ ဟုိ၀က္ဆိုဒ္ ဒီ၀က္ဆိုဒ္ေတြကုိ လိုက္ဖတ္ပါတယ္။ ဒီလို ဖတ္ေနရင္းကေန တခ်ဳိ႕တင္ျပတဲ့ပိုစ္ေတြဟာ ဒုိင္ယာယီနဲ႔ ေရးမွတ္ထားခ်င္ေလာက္ေအာင္ကို ေကာင္းေနတယ္။ အရင္တုန္းကေတာ့ အဲလိုေရးမွတ္ထားမိမွာ အမွန္ပါပဲ။ ခုေခတ္အခါက်ေတာ့ ေခတ္သစ္နည္းနဲ႔ ဘေလာ့လုပ္ၿပီးမွတ္စုလုပ္ထားလိုက္ရင္ ေရာက္ရာၿမိဳ႕မွာ ဖြင့္ၾကည့္နိဳင္သလို ကိုယ့္မွတ္စုကုိလည္း ယူဖတ္ခ်င္တဲ့ မိတ္ေဆြေတြ ဖြင့္ၾကည့္နိဳင္တယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဟုိဆိုဒ္ ဒီဆိုဒ္ေတြကို ဖတ္ၿပီး အလဟႆမျဖစ္ေအာင္၊ ကုိယ့္ႏွင့္၀ါသနာတူသူမ်ားကုိလည္း လြယ္ကူစြာ၀င္ေရာက္ ၾကည့္ရႈနိဳင္ေအာင္ ရည္ရြယ္ၿပီး တတ္သိတဲ့ဘေလာ့ပညာအနည္းငယ္န႔ဲ လုပ္လိုက္ပါတယ္။ ကုိယ္ပုိင္ပိုစ္တင္ဖို႔ထက္ ေကာင္းနိဳးရာရာေလးေတြ အမ်ားအက်ဳိးရွိမယ္ထင္တဲ့ပိုစ္ေတြ ကို ကူယူၿပီး တင္ျဖစ္တာက မ်ားမယ္။......................။

မဂၤလာစကားမ်ား

Followers